tailieunhanh - Báo cáo " Promoter và ứng dụng trong công nghệ gen thực vật "

Promoter và ứng dụng trong công nghệ gen thực vật Nghiên cứu các đặc điểm của hệ gen và hệ protein của người Việt Nam. Nghiên cứu cấu trúc, chức năng của các gen và protein có giá trị từ nguồn tài nguyên sinh vật Việt Nam. Ứng dụng các kỹ thuật sinh học phân tử trong phân loại, xác định và bảo tồn sự đa dạng nguồn gen các loài động vật, thực vật và vi sinh vật. | Tạp chi Công nghệ Sinh học 5 1 1-18 2007 TỐNG QUAN PROMOTER VÀ ỨNG DỤNG TRONG CÔNG NGHỆ GEN THựC VẬT Lê Thị Thu Hiền Trần Thị Phương Liên Nông Văn Hải Viện Công nghệ Sinh học TÓM TÁT Thuật ngữ promoter được sử dụng đề chỉ vùng trình tự nucleotide trong genome nằm ngược dòng về phía đầu 5 của vị trí khới đầu phiên mS gen transcription start site - TSS - vị trí được xác định là 1. Promoter có cấu trúc rất phức tạp và chứa nhiều yếu tố đặc trưng tham gia điều khiển quá trình phiên mã nhờ khả năng đảm bào các vị trí nhận biết cho các protein tham gia vào việc điều khiển biểu hiện gen. Yêu tố quan trọng nhất là hộp TATA. Đây là vị trí gẳn cho các yếu tổ khởi đầu phiên mã và thường nằm ở vị trí khoảng -30 bp. Một yếu tô phổ biến khác là hộp CCAAT. Ở thực vật hộp CCAAT có thể có trình tự khác nhau và còn được gọi là hộp AGGA. Ngoài hộp TATA và CCAAT hầu hêt promoter của sinh vật nhân chuẩn còn chứa thêm các yếu tố điều hòa khác là các trình tự DNA nằm ở phía trước TSS được biết đến rộng rãi như là các vùng tăng cường. Những trình tự này rất đa dạng về chiều dài có thể dao động từ khoảng -100 bp đến 100 bp hoặc ngược khá xa về phía đầu 5 của TSS. Theo khả năng biểu hiện gen promoter được chia làm hai loại chính promoter không đặc hiệu hay còn gọi là promoter cơ định và promoter đặc hiệu. Trong lĩnh vực công nghệ gen thực vật các promoter được sử dụng rất rộng rãi để điều khiển biểu hiện các gen ngoại lai trong cây trồng biến đổi gen. Các promoter được sử dụng phổ biến nhất bao gồm CaMV35S CaMV19S và nopaline synthase NOS promoter. Ngoài ra rất nhiều nhóm nghiên cứu đã nỗ lực phân lập và thiết kế các promoter mới đặc hiệu có khả năng điều khiển biểu hiện gen ở mức độ cao hoặc đặc hiệu để ứng dụng trong công nghệ gen thực vật. Bên cạnh đó vấn đề xây dựng cơ sở dữ liệu về các trình tự promoter và chức năng của chúng cùng các chương trình phần mềm thiết kế promoter cũnẹ được xây dựng và đưa vào ứng dụng. Ở Việt Nam việc phân lập các promoter có giá trị để thiết kê vector .