tailieunhanh - Bài giảng Đại cương về dược liệu

Bài giảng Đại cương về dược liệu trình bày về định nghĩa môn học; lịch sử môn Dược liệu; vị trí của dược liệu trong ngành Y tế và trong nền kinh tế quốc dân; thu hái chế biến bảo quản dược liệu; các phương pháp để đánh giá dược liệu. Mời các bạn tham khảo. | Dược liệu học = Pharmacognosy (ghép từ 2 từ Hy lạp: pharmakon = nguyên liệu làm thuốc + gnosis = hiểu biết- Seydler, 1815) Môn học nghiên cứu về sinh học và hóa học các nguyên liệu làm thuốc có nguồn gốc thực vật và động vật (bỏ khoáng vật) Nội dung môn học giúp: Những kiến thức về nguồn gốc, thành phần hóa học, kiểm nghiệm, tác dụng và công dụng của dược liệu. Chủ yếu là xác định được sự thật giả, chất lượng và cách sử dụng dược liệu Dược liệu (DL)= toàn cây hoặc con vật, hoặc chỉ vài bộ phận Chất chiết từ cây cỏ/động vật: tinh dầu, dầu mỡ, nhựa, sáp Quan niệm hiện nay: Môn DL không chỉ nghiên cứu nguyên liệu thô mà cả những tinh chất chiết ra từ DL: Rutin từ Hòe hoa, paclitaxel (taxol) - vỏ Thông đỏ, reserpin – rễ Ba gạc Cây độc, nấm độc, cây cỏ gây dị ứng, tài nguyên biển Cây cỏ làm gia vị: Gừng, Quế, Hồ tiêu Dược liệu học liên quan: thực vật, học, hóa học (hóa hữu cơ, hóa phân tích.), dược lý học. Thời tiền sử, con người kiếm cây cỏ, động vật hoang dại để làm thức ăn, lần lần biết được cây con nào ăn và không ăn được. Tính chất chữa bệnh của cây, con tình cờ cũng được phát hiện, trở thành kinh nghiệm và tích lũy dần. Theo tài liệu cổ khoảng 5000 năm trước công nguyên (TCN), dân Babilon đã hiểu biết tác dụng của nhiều cây thuốc. Theo tài liệu từ mộ ướp xác viết vào năm 1550 TCN người Ai Cập cổ có trình độ cao về ướp xác và biết dùng nhiều cây thuốc và động vật làm thuốc. Người Hy Lạp cổ cũng có một nền y học độc đáo và có sử dụng các cây thuốc theo kinh nghiệm của người Ai Cập và các nước khác. Các thầy thuốc tên tuổi Hy Lạp được ghi nhận: Hippocrat (460-370 TCN): Tổ sư ngành Y dược với các công trình về giải phẫu,sinh lý và sử dụng hơn 200 cây thuốc. Lời tuyên thệ Hipocrat Aristot (384 - 322 TCN) và học trò Theophrat (371 – 287 TCN) là các nhà khoa học tự nhiên nổi tiếng, phát triển NC trong lĩnh vực động, thực vật. Dioscorid (Thế kỷ I TCN): viết tập sách “Dược liệu học” (De Materia medica) vào năm 78 TCN mô tả hàng ngàn cây có tác dụng chữa bệnh, nhiều cây | Dược liệu học = Pharmacognosy (ghép từ 2 từ Hy lạp: pharmakon = nguyên liệu làm thuốc + gnosis = hiểu biết- Seydler, 1815) Môn học nghiên cứu về sinh học và hóa học các nguyên liệu làm thuốc có nguồn gốc thực vật và động vật (bỏ khoáng vật) Nội dung môn học giúp: Những kiến thức về nguồn gốc, thành phần hóa học, kiểm nghiệm, tác dụng và công dụng của dược liệu. Chủ yếu là xác định được sự thật giả, chất lượng và cách sử dụng dược liệu Dược liệu (DL)= toàn cây hoặc con vật, hoặc chỉ vài bộ phận Chất chiết từ cây cỏ/động vật: tinh dầu, dầu mỡ, nhựa, sáp Quan niệm hiện nay: Môn DL không chỉ nghiên cứu nguyên liệu thô mà cả những tinh chất chiết ra từ DL: Rutin từ Hòe hoa, paclitaxel (taxol) - vỏ Thông đỏ, reserpin – rễ Ba gạc Cây độc, nấm độc, cây cỏ gây dị ứng, tài nguyên biển Cây cỏ làm gia vị: Gừng, Quế, Hồ tiêu Dược liệu học liên quan: thực vật, học, hóa học (hóa hữu cơ, hóa phân tích.), dược lý học. Thời tiền sử, con người kiếm cây cỏ, động vật hoang dại để làm thức ăn, lần lần .