tailieunhanh - Ebook Rèn kĩ năng giải bài tập Hóa học trung học phổ thông - Chuyên đề: Hydrocacbon (Phần 2)

Nối tiếp nội dung phần 1 cuốn sách "Rèn kĩ năng giải bài tập Hóa học trung học phổ thông - Chuyên đề: Hydrocacbon", phần 2 giới thiệu tới người đọc kiến thức cơ bản, bài tập trắc nghiệm và tự luận về hidrocacbon thơm, nguồn hidrocacbon thiên nhiên, lời giải bài tập tự luận, đáp án trắc nghiệm. . | Chương 4. HIĐROCACBON THƠM. NGUỒN HIĐROCACBON THIÊN NHIÊN A. KIẾN THỨC Cơ BÀN I. Hiđrocacbon thơm aren 1. Công thức chung CnH2n-6 n 6 2. Cấu trúc của phân tủ benzen Sự hình thành liên kết trong phân tử benzen Sáu nguyên tử c trong phân tử benzen ờ trạng thái lai hóa sp2 lai hóa tam giác . Mỗi nguyên tử c sử dụng 3 obitan lai hóa để tạo liên kết ơ với 2 nguyên từ c bên cạnh nó và một nguyên tử H. Sáu obitan p còn lại của 6 nguyên tử c xen phủ bên với nhau tạo thành obitan 7C chung cho cả vòng benzen. Nhờ vây mà liẻn kết 7Ĩ ờ vòng benzen tương đối bền vững hơn so với liên kết 7Ĩ ở anken cũng như các hiđrocacbon không no khác. Mô hình phân tử Sáu nguyên tử c trong phân tử benzen tạo thành một lục giác đều. Cà 6 nguyên tử c và 6 nguyên tử H cùng nằm trên một mặt phẩng còn gọi là một phăng phân tử . Các góc hóa trị đêu bằng 120 . Biểu diên cấu tạo của benzen 3. Tính chất vật lí Benzen và các ankylbenzen là những chất không màu hậu như không tan trong nước nhưng tan nhiêu trong các dung mói hữu cơ như ancol ete axeton và đổng thời chính chúng cũng là dung môi hòa tan nhiều chất khác. Chảng hạn benzen hòa tan brom iot lưu huỳnh cao su chất béo . Các aren đều là những chất có mùi như benzen và toluen có mùi thơm nhẹ nhưng có hại cho sức khỏe nhất là benzen. 4. Tính chất hóa học Phản ứng thế a Phàn ứng halogen hóa Benzen và các đồng đẳng của benzen không phản ứng với dung dịch brom nhưng phản ứng dễ dàng với brom khan khi có mặt của bột sắt làm xúc tác Br brombenzen 110 Toluen tham gia phản ứng brom hóa dễ dàng hơn và tạo ra sản phẩm gổm hai Br Fc - HBr CH CH Br Br p-bromtoluen o bromtoluen Chà ý Nếu không dùng Fe mà chiếu sáng as thì Br sẽ thế nguyên tử H ở mach nhánh. __ _ _ H2C Br Br2 HBr h Phản ứng nitro hóa Benzen tác dụng với hỗn hợp HNO3 đặc và H2SO4 đậm đặc tạo thành nitrobenzen H NO HO - NO - SOjd t nitrobenzen Nitrobenzen tác dụng với hỗn hợp axil HNO bốc khói và H2SO4 đậm đặc đổng thời đun nóng thì tạo thành m - dinitrobenzen. NO H O HO - NO sn 4d t NO Toluen .