tailieunhanh - Ứng dụng phương pháp số giải bài toán sóng gián đoạn trong tính toán thủy lực khi đập bê tông vỡ

Bài báo nêu ra phương pháp số được áp dụng để giải bài toán vỡ đập, đồng thời đưa ra các ví dụ dùng để kiểm định mô hình nhằm khẳng định tính đúng đắn, hiệu quả của chương trình trong việc mô phỏng sóng vỡ đập. Phần cuối của bài báo, tác giả ứng dụng mô hình này trong việc nghiên cứu hình dạng của hồ chứa ảnh hưởng tới quá trình lưu lượng tại đập và áp dụng tính toán cho một trường hợp cụ thể. | ỨNG DỤNG PHƯƠNG PHÁP SỐ GIẢI BÀI TOÁN SÓNG GIÁN ĐOẠN TRONG TÍNH TOÁN THỦY LỰC khi đập bê tông vỡ Lê Thị Thu Hiền1 Tóm tắt Vỡ đập hồ chứa nước thường gây hậu quả ngập lụt nặng nề. Các giả thiết vỡ đập bê tông hoàn toàn hay một phần được chỉ ra trong các tài liệu liên quan làm căn cứ trong việc nghiên cứu bài toán sóng gián đoạn trong cả hai trường hợp này. Bài báo nêu ra phương pháp số được áp dụng để giải bài toán vỡ đập đồng thời đưa ra các ví dụ dùng để kiểm định mô hình nhằm khẳng định tính đúng đắn hiệu quả của chương trình trong việc mô phỏng sóng vỡ đập. Phần cuối của bài báo tác giả ứng dụng mô hình này trong việc nghiên cứu hình dạng của hồ chứa ảnh hưởng tới quá trình lưu lượng tại đập và áp dụng tính toán cho một trường hợp cụ thể. Từ khóa Vỡ đập đập bê tông phương pháp số quá trình lưu lượng. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Đập bê tông thường được xây dựng với nhiệm vụ ngăn dòng chảy tạo thành hồ chứa với mực nước lớn có nhiệm vụ cấp nước tưới sản xuất điện giảm thiểu lũ hạ du. Tuy nhiên bản thân chúng cũng tiềm ẩn những nguy cơ gây nên thảm họa ngập lụt nếu đập bị vỡ và giải phóng một lượng nước lớn xuống hạ lưu. Lịch sử xây dựng đập trên thế giới có không ít những trường hợp vỡ đập bê tông gây nên những hậu quả nặng nề đập Gleno Italia vỡ năm 1923 hình 1 hay đập Malpaset Pháp vỡ năm 1959 hình 2 . Việt Nam có gần 7000 hồ chứa lớn nhỏ đã và đang được xây dựng nên an toàn đập đang trở thành một vấn đề cấp thiết trong quản lý nguồn nước. Hình 1. Đập Gleno Italia 1923 1 Bộ môn Thủy lực - Trường Đại học Thủy lợi. Hình 2. Đập Malpaset Pháp 1959 Đập bê tông chiếm phần tương đối trong số đó. Mặc dù cho đến nay chưa có trường hợp vỡ đập bê tông thực tế nào xảy ra ở Việt nam nhưng những nguy cơ xảy ra vỡ đập dạng này không phải là không có. Vì vậy việc tính toán thủy lực bài toán vỡ đập bê tông nhằm đưa ra các cảnh báo sớm cho hạ du là vấn đề cần thiết trong vấn đề an toàn đập. Phương pháp số dựa vào hệ phương trình nước nông hai chiều Shallow Water Equations SWE thường được sử .