tailieunhanh - TCNCYH 28 (2) - 2004 MÉu cÊu ©m thay thÕ cña ng−êi bÞ khe hë vßm miÖng Vò ThÞ BÝch H¹nh, NguyÔn Xu©n Nghiªn, Hoµng Cao C−¬ng Bé m«n Phôc håi chøc n¨ng - §¹i häc Y Hµ Néi Nghiªn cøu nh»m t×m hiÓu nh÷ng lçi ng÷ ©m cña bÖnh nh©n (BN) bÞ khe hë vßm miÖng (KH

TCNCYH 28 (2) - 2004 MÉu cÊu ©m thay thÕ cña ng−êi bÞ khe hë vßm miÖng Vò ThÞ BÝch H¹nh, NguyÔn Xu©n Nghiªn, Hoµng Cao C−¬ng Bé m«n Phôc håi chøc n¨ng - §¹i häc Y Hµ Néi Nghiªn cøu nh»m t×m hiÓu nh÷ng lçi ng÷ ©m cña bÖnh nh©n (BN) bÞ khe hë vßm miÖng (KHVM) vµ hiÖn t−îng tù chØnh pht ©m. 15 BN ®−îc nghe ghi ©m tiÕng tr−íc phÉu thuËt. C©u mÉu ®−îc dïng lµ "cô giµ ®i chî bn gµ" gåm 6 phô ©m ®Çu ®¹i diÖn cho cc bé vÞ vµ ph−¬ng thøc cÊu ©m khc. | TCNCYH 28 2 - 2004 MÂU CÃU ÂM THAy THỂ CỦA NGƯỜI BỊ KHE HỚ VÒM MIỆNG Vũ Thị Bích Hạnh Nguyễn Xuân Nghiên Hoàng Cao Cương Bộ môn Phục hồi chức năng - Đại học Y Hà Nội Nghiên cứu nhằm tìm hiểu những lỗi ngữ âm của bệnh nhân BN bị khe hở vòm miệng KHVM và hiện tượng tự chỉnh phát âm. 15 BN được nghe ghi âm tiếng trước phẫu thuật. Câu mẫu được dùng là cụ già đi chợ bán gà gồm 6 phụ âm đầu đại diện cho các bộ vị và phương thức cấu âm khác nhau. Kế t quả thấy BN nói tiếng Việt bị mắc lỗi phổ niệm cho khuyế t tật giống như BN thuộc ngôn ngữ khác vừa có những lỗi đặc trưng cho ngôn ngữ tiếng Việt. Hiện tượng tự chỉnh âm cho tới 15 tuổi cho thấy BN nói tiếng Việt sẽ ít khó khăn hơn BN thuộc các ngôn ngữ khác và có thể huấn luyện phát âm muộn hơn. I. ĐẶT VẤN ĐỀ Khe hở vòm miệng KHVM là một dạng dị tật bẩm sinh thường gặp tần suất 1 1000 trẻ sơ sinh theo thống kê của thế giới cũng như ở Việt Nam 4 8 . Nếu được mổ sớm khoảng 50 đối tượng này có lời nói bình thường 12 . Nhưng do mổ muộn nên trẻ em bị KHVM ở nước ta hầu hết bị khiếm khuyết lời nói. những hạn chế về giao tiếp này gây trở ngại cho vấn đề học vấn mặc cảm về tâm lý và khó khăn tìm kiếm việc làm cản trở hội nhập xã hội. Y học ngày nay không chỉ quan tâm giải quyết những vấn đề về thể chất mà còn cả những khía cạnh xã hội của con người trong đó có những khuyết tật về lời nói. Trên thế giới vấn đề này đã được tiến hành từ 5 thập kỷ trước và đã giải quyết về căn bản. Còn ở nước ta những nghiên cứu về lời nói của người bị KHVM thấy rất ít trong y văn. Muố n nghiên cứu lời nói cần có những câu mẫu hay còn gọi là trắc nghiệm ngữ âm. Trong lĩnh vực này mỗi ngôn ngữ đều có những trắc nghiệm ví dụ trong tiếng Anh có trắc nghiệm của Templin - Darly Bzock 5 Sell. Nhưng thông dụng nhất là trắc nghiệm của Goldman -Fristoe 7 gồm 43 từ đơn và một đoạn 10 câu nhằm phát hiện các lỗi phát âm của phụ âm ở vị trí đầu giữa và cuối từ. Do vậy nghiên cứu này nhằm 1. Mô tả mẫu phát âm của người bị KHVM trước phẫu thuật dựa trên câu mẫu được