tailieunhanh - Giáo trình Quản lý nguồn nước: Phần 2 - PGS.TS. Phạm Ngọc Dũng

Nối tiếp nội dung phần 1, phần 2 cuốn giáo trình "Quản lý nguồn nước" giới thiệu tới người đọc các nội dung: Nước ngầm và khả năng khai thác nước ngầm, nhu cầu nước của các ngành kinh tế, hệ thống tưới tiêu nước, hiệu quả kinh tế của việc khai thác tài nguyên nước trong nông nghiệp,. . | Chương V Nước NGẦm YÀ KHẢ NÀNG KHAI THÁC Nước NGẦm . ĐỊNH NGHĨA VÀ PHÂN LOẠI N Ớc NGAM . Các loại n ớc ngầm trong đất Nước ngầm trong đất là loại nước nằm phía dưới mặt đất và bị chi phối bởi các lực tác dụng sau đây Lực hấp thụ lực mao quản và trọng lực. Nước sẽ ở trạng thái tĩnh nếu hợp lực của các lực trên bằng không. Tuy nhiên trong thực tế hầu như không có trạng thái cân bằng. Tuỳ theo lực chi phối phân tử nước trong đất mà ta phân thành các loại nước sau đây 1. Nước hấp thụ hay còn gọi là nước hút ẩm Đây là nước bao quanh các hạt đất rắn thành các lớp phân tử. Trong trường hợp này lực hút giữa bề mặt các hạt đất và các phân tử nước chiếm ưu thế so với lực mao dẫn và trọng lực. Lực này lớn hơn lực hút nước của bộ rễ cây trổng đối với đa số cây trổng lực hút nước của bộ rễ là 15 2 bar vì vậy mà cây trổng không sử dụng được nước hút ẩm. 2. Nước mao quản Nước mao quản là nước chứa đầy trong các lỗ rỗng rất nhỏ của đất gọi là lỗ rỗng mao quản . Nước mao quản nằm trong khoảng ẩm tính từ độ hút ẩm tới sức giữ ẩm đổng ruộng. Lúc này lực mao quản chiếm ưu thế so với lực hút trọng lực. Lực mao quản là kết quả hợp lực giữa lực hút giữa phân tử nước và các loại đất với lực dính giữa các phân tử nước với nhau . Tuy nhiên cây trổng không sử dụng được toàn bộ nước mao quản. Chỉ nước mao quản dễ vận động mới có ích cho nó. Ranh giới để phân biệt nước mao quản dễ vận động và khó vận động là điểm dừng mao dẫn còn gọi là điểm nguy hiểm . Trong thực tế người ta thường lấy điểm nguy hiểm có giá trị bằng 2 3 sức giữ ẩm đổng ruộng. 3. Nước trọng lực Nước trọng lực là nước chứa đầy trong các khe rỗng phi mao quản của đất. Nước tổn tại trong khoảng ẩm từ sức giữ ẩm đổng ruộng tới độ ẩm bão hoà. Dưới tác dụng của trọng lực nước di chuyển xuống phía dưới vì vậy không có ý nghĩa cho việc dự trữ tưới đối với cây trổng. 4. Nước ngầm Nước ngầm là loại nước nằm trong một tầng đất đã bão hoà nước hoàn toàn phía dưới là tầng không thấm nước. Trong những phần sau chúng ta sẽ đi sâu .