tailieunhanh - Bài giảng Thủy văn công trình: Chương 5 (tt)

Bài giảng Thủy văn công trình: Chương 5 - Tính toán dòng chảy lũ thiết kế có nội dung trình bày khái niệm chung về lũ và các đặc trưng về lũ, sự hình thành dòng chảy lũ, xác định dòng chảy lũ thiết kế. | Chương 5: Tính toán dòng chảy lũ thiết kế Khái niệm chung 1. Lũ và các đặc trưng về lũ a. Khái niệm Dòng chảy lũ được hiểu là quá trình không ngừng tăng lên hoặc giảm đi của lưu lượng hoặc mực nước. Trong quá trình thay đổi đó lưu lượng hoặc mực nước đạt một hoặc vài trị số cực đại. Nếu có một trị số cực đại gọi là quá trình lũ đơn. Nếu có hai trị số cực đại trở lên gọi là quá trình lũ kép. b. Các đặc trưng biểu thị Lưu lượng đỉnh lũ Qmax (m3/s): là giá trị lớn nhất của lưu lượng trong một trận lũ. Tổng lượng lũ Wmax (m3): là tổng lượng dòng chảy trong một trận lũ Đường quá trình lũ Q~t: là sự thay đổi của lưu lượng theo thời gian của một trận lũ, bao gồm nhánh nước lên và nhánh nước xuống. Tương ứng với quá trình thay đổi lưu lượng là quá trình thay đổi mực nước trong sông H~t. Sơ họa một đường quá trình lũ t Q(m3/s) Qmax Wmax T (Q~t) Các đặc trưng biểu thị khác Thời gian lũ T (giờ, ngày): là khoảng thời gian kể từ thời điểm bắt đầu có lũ đến khi kết thúc lũ Thời gian lũ lên Tl là thời gian kể từ khi bắt đầu có lũ đến thời điểm xuất hiện đỉnh lũ Qmax. Thời gian lũ xuống Tx là thời gian kể từ thời điểm xuất hiện đỉnh lũ Qmax đến khi lũ kết thúc. Như vậy: T= Tl+Tx Hệ số bất đối xứng: g = Tx/Tl Đối với các lưu vực vừa và nhỏ g 2 3. 2. Sự hình thành dòng chảy lũ t Q~t Q (m3/s) t0 t1 t2 t3 at ~ t Kt ~ t Ycn H0 2. Sự hình thành dòng chảy lũ Tại t0: thời điểm bắt đầu mưa Từ t0 t1: atKt thời kỳ cấp nước ht=at – Kt gọi là cường độ cấp nước (hoặc cường độ mưa hiệu quả) Tại t2: at = Kt kết thúc thời kỳ cấp nước Trong đó Ycn: Lớp cấp nước (lượng mưa hiệu quả) Từ t2 t3: at