1. Tìm hiểu đề:
Đề yêu cầu học sinh tạo lặp văn bản tự sự. Nội dung của văn bản kể lại trận đánh Mtao Mxây của Đăm Săn. Trước hết người viết phải nắm chắc cốt truyện: hoàn cảnh, nhân vật, quá trình diễn biến của trận đánh. Không chỉ trung thành với cốt truyện trong đoạn trích. Học sinh còn có thể tưởng tượng thêm các tình huống cho phù hợp, miễn là không khiên cưỡng.
Ngoài ra, học sinh còn phải lựa chọn ngôi kể cho phù hợp. Trong văn bản này, người kể là Đăm Săn ở ngôi kể thứ nhất, xưng “tôi”. Để bài viết sinh động, hấp dẫn, có thể đan xen thêm yếu tố miêu tả và biểu cảm. Đặc biệt, học sinh cần kể theo giọng điệu, lời nói, cách cảm, cách nghĩ của người Tây Nguyên (thể hiện ở cách xưng hô, ở hình ảnh so sánh, lôi nói trùng điệp...).
2. Dàn ý chi tiết:
MỞ BÀI
Bên ánh lửa hồng soi tỏ gương mặt người, cả buôn làng đều háo hức nhìn người tù trưởng - người anh hùng - của họ.
- Đăm Săn cất giọng ầm ầm như sấm, ào ào như thác và bắt đầu kể trận đánh nhau với Mtao Mxây.
THÂN BÀI
Đăm Săn kể lại câu chuyện theo diễn biến của sự việc. Chú ý người kể chuyện xưng “tôi” (hoặc “ta”) ở ngôi thứ nhất.
- Nguyên nhân: Đăm Săn bị Mtao Mxây đến cướp vợ. Để bảo vệ danh dự của mình, chàng bèn đột nhập vào nhà của hắn và thách đấu.
- Diễn biến trận đánh:
+ Khiêu chiến: Đăm Săn khiêu chiến và cất lời gọi Mtao Mxây từ trên nhà xuống giao chiến. Mtao Mxây buộc phải chấp nhận.
+ Giao chiến: Theo diễn biến sau:
- Mtao Mxây múa trước nhưng khiên đâm không trúng Đăm Săn. Đăm Săn xem thường và đứng yên.
- Đến lượt Đăm Săn múa khiên, chàng tỏ ra hùng dũng, phi thường. Mtao Mxây chém hụt chàng. Mtao Mxây bảo Hơ Nhị quăng cho hắn miếng trầu nhưng Đăm Săn cướp được miếng trầu đó và sức khỏe tăng lên gấp bội.
- Mtao Mxây chạy, Đăm Săn đuổi theo song không đâm thủng bụng Mtao Mxây. Trời bày cho Đăm Săn lấy chày giã gạo ném vào vành tai Mtao Mxây.
- Đăm Săn làm theo cách mà ông Trời bày, lấy chày ném trúng vành Mtao Mxây khiến áo giáp hắn rơi loảng xoảng. Mtao Mxây chạy trôn nhưng không được và ngã quay ra đất, van xin Đăm Săn tha tội chết. Đăm Săn không đồng ý.
- Kết cục:
+ Đăm Săn đâm chết Mtao Mxây và cắt đầu Mtao Mxây bêu ở ngoài đường.
+ Đăm Săn thu gom của cải, dân làng, tôi tớ của Mtao Mxây và ra về ăn mừng chiến thắng.
KẾT BÀI
- Chiến thắng của Đăm Săn đã bảo vệ được danh dự cho chàng.
- Hơn nữa nó còn củng cố thêm sự hùng mạnh của chàng bởi sau trận đánh, chàng đã thu được nhiều của cải, dân làng, tôi tớ.